Ma boké jah!

‘Ik vind je leuk!’ ‘Trouw met me!’ ‘Schenk mij een kind!’. Ik kijk er inmiddels niet meer van op als deze dingen naar mij geschreeuwd worden. Mijn teller aan echtgenotes in mijn eigen community staat inmiddels ver boven de 20 (een paar voor het koken, paar voor het wassen, paar voor het geld en een aantal voor het plezier ;)) en loopt nog altijd door. En niet alleen in mijn community willen ze met me trouwen, daarbuiten voel ik me ook de ‘bachelorette’ tot in de top. Af en toe is het frustrerend en ongemakkelijk en wordt de aandacht je even te veel. Wegblenden in de menigte gaat hier namelijk niet, ik geef haast licht tussen al dat zwart.
Maar zoals ik hier zo ontzettend heb geleerd; humor maakt alles makkelijker. De meeste menen het niet en maken gewoon een geintje (behoorlijk standvastige geintjes, dat wel) en vinden het hilarisch als je grappen terug maakt. Dus op een ‘ma boké jah’ (ik vind je leuk), zeg ik ‘hum balurko wa, ma ka boto hum’ (jij lelijke man, ik vind jou niet leuk!). Deze aanpak heeft wel een héle grote glimlach en knipoog nodig want anders kan er nog wel eens iemand een beetje beledigd zijn. Veiliger is het om ze te vragen of ze nog steeds met me willen trouwen als ik verschrikkelijk slecht ben in koken en wassen en dat ik niet van plan ben de hele dag thuis te gaan zitten. Vinden ze het geen probleem, dan kunnen ze mooi op de lijst van toekomstige-echtgenotes.
Soms gaat het allemaal iets verder en wordt het toch gecompliceerd. Zo ook met mijn ‘neef’ Mubarak, deze jongeman is getrouwd en heeft een kind. Dit weerhield hem er niet van mij op te halen van kantoor en mij mee te vragen om zijn huis te gaan bekijken. Respect staat hoog in de vaandel in mijn familie en het zou onbeleefd zijn hem af te wijzen. Dus huppakee, daar gingen we lopend naar zijn huis. Na vijf minuten begonnen de liefdes verklaringen. Ik zou hem een kindje moeten schenken, ik moest met hem trouwen en van hem houden. Mijn tegenargumenten (je bent familie, je bent getrouwd, ik vind je vrouw aardig, ik hou niet van jou, ik blijf niet in Ghana) werden allemaal weggewoven. Maar na flinke onderhandelingen en een heel kort bezoekje aan zijn huis (ik vond het niet al te veilig meer) was deze strijd niet door hem gewonnen en zat ik weer in kantoor zonder bezwangerd of getrouwd te zijn.
Mubarak is niet van het opgeven, dus nadat er wat tijd verstreken was kreeg ik een behoorlijk cryptische sms over een rivaal van mij. Ik was met mijn zus en overlegde dus met haar over het hoe en wat. Teruggestuurd dat ik niet begreep waar hij het over had en wie die rivaal dan zou zijn (hij bedoelde zijn vrouw als mijn rivaal). Dat hij en zijn vrouw bij mijn familie hoorde. Vervolgens werd mijn zus door zijn woedende vrouw gebeld; waarom ik haar man smste. Gelukkig kwam mijn zus voor me op en had ik haar overal over ingelicht. De telefoon werd opgehangen en mijn zus was woedend, hoe konden ze mij zo behandelen. De hele familie in rep en roer.. De volgende dag dacht Mubarak; we gaan het nog wat gecompliceerder maken en verscheen weer op kantoor. Om excuses te maken voor zijn vrouw. Ik legde uit dat ik het best begreep dat ze het niet leuk vond als hij mij en ik hem smste en dat ik nog steeds niet begreep waarom hij zijn vrouw mijn rivaal noemde. Mubarak begon wederom liefdesverklaringen waar Shakespear nog een puntje aan kan zuigen. Helaas voor Mubarak zag ik het niet zo zitten en weigerde ik wederom. Waarop de jongeman vroeg ‘Can we than just have sex?’. Ik ben inmiddels best gewend aan de directheid van Ghanezen, maar ik stond nu toch met mijn mond vol tanden. Hij vond het maar wat flauw dat ik ook hier ‘no’ op zei.
Maar Mubarak zou Mubarak niet zijn als hij niet zo volhouden. Dus jawel, gisteren stond hij weer op de stoep met weer een geheel nieuwe munitie aan liefdesverklaringen. Deze werden door mij inmiddels vakkundig afgewezen en ook de voor-over-buig-voor-een-kus ontweek ik subtiel door vijf meter naar achter te springen. Mijn ‘we can be friends but nothing more’ werd enthausiast aangenomen met een uitnodiging bij hem thuis. Welke mij niet verstandig leek. ‘Are you scared that I’ll sex you? There is nothing wrong with sex between you and me..’.
Daar ging ik weer met waarom er wel iets wrong is met seks tussen hem en mij (punt 1. Je hebt een vrouw die mij al niet ontzettend aardig meer vindt, 2. Je bent familie én niet geheel onbelangrijk; 3. Ik wil het niet!!). Uiteindelijk droop meneer af met de mededeling dat ‘he would come back to convince me’.
Zo’n verhaal benadrukt de af en toe complexe omgangsvormgen tussen mensen. Ik ben hier nog niet zo erg thuis dat ik weet wat normaal is en wat een grens overgaat. Stukje bij beetje leer je goed wanneer je wél bot kan zijn tegen iemand. Gelukkig kan ik hierover goed met mijn zus praten en lachen. Het is wel ongelooflijk lastig om de relaties hier te snappen. Werkelijk elke Ghanese man gaat vreemd en dat is ook geaccepteerd. Al zie ik wel een shift hierin; mijn zus zou haar man bont en blauw slaan als hij vreemd zou gaan en zou ook niet bang zijn om hem te verlaten. Iets wat bij vele vrouwen wel heerst; angst om je man te verlaten want waar moet je heen? De vrouwen gaan bij de familie van de man wonen nadat ze getrouwd zijn en vaak neemt haar eigen familie haar dan niet meer terug. Ook mijn broer gaat veel vreemd en laatst zelfs terwijl zijn kinderen en familie thuis waren. Zulke acties worden niet gewaardeerd door zijn familie maar er wordt verder best luchtig over gedaan. Heel bizar om te zien.
Familieleden zorgen extreem goed voorelkaar en de extended familie omvangt ongeveer de gehele community. Alles wordt gedeeld en de zorg voor kinderen is de taak van de hele familie en niet alleen van vader en moeder. De liefde leeft onderling absoluut maar spat er niet vanaf; een kus of knuffel is schaars terwijl ze aan de andere kant weer heel aanhankelijk zijn en absoluut niet bang zijn om elkaar aan te raken. De kinderen in mijn gezin worden liefdevol opgevoed en gelukkig met minder gesla als bij veel andere gezinnen. Helaas wel met heel veel dreigen van slaan en veel geschreeuw. Jongere kinderen doen alles voor de ouderen en dat wordt ook van ze verwacht. Duurt het te lang of doen ze het niet heeft dat veel geschreeuw en soms gesla tot gevolg. Ik ben wél van het knuffelen en kussen en mijn kamer zit altijd vol met alle kinderen van de compound. Ik heb papier en potloden gekocht en vaak zitten we met zijn allen te tekenen, spelen, zingen en dansen. Dat zijn prachtige momenten. Het zijn zulke mooie kinderen met ogen waar het geluk van af kan spatten wanneer ze een simpel spelletje met je spelen. Trots laten ze mij hun tekeningen zien en al het huiswerk wordt laten zien en samen gemaakt.
Ik ben inmiddels behoorlijk aan ze gehecht geraakt. Mijn familie is zo mooi en puur en ze geven oprecht om je. Elke ochtend en avond een rondje door de compound om iedereen te begroeten maakt mijn dag compleet. Mijn oma die straalt van trots als ik weer een nieuw zinnetje tegen haar kan zeggen. De kinderen die om me heen springen omdat ik thuis ben. Mijn moeder die me trots laat zien dat ze alwéér TZ aan het maken is. Mijn broer die elke keer weer in de lach schiet omdat ik hem sinds dat hij zelf aangaf dat een leuke bijnaam te vinden ‘elephant’ noem. Mijn broer en zijn vriendjes die onder luid gelach met mijn huisgenootjes in Amsterdam whatsappen. Mijn zus die lacht om alles wat ik doe en urenlange verhalen tegen me ophangt. Ze maken mijn thuis echt thuis. Ik begrijp veel dingen niet en zal ze ook niet gaan begrijpen maar hoe ik de Ghanees nu heb leren kennen zijn het ontzettend mooie, warme en gelukkige mensen die enorm genieten van het belangrijkste in je leven: de mensen om je heen. Meer heb je niet nodig!